De vergelijking van soorten warmtepompen
De verschillende soorten beschikbare warmtepompen hebben allemaal hun eigen voor- en nadelen. Deze voor- en nadelen zijn afhankelijk van jouw woonsituatie. Met de Nefit Bosch warmtepompvergelijker vind je de beste warmtepomp voor jouw behoeften.
De warmtepomp varianten: hybride en elektrisch
Voor we ingaan op de verschillende soorten warmtepompen, is het belangrijk om het verschil tussen de twee hoofdvarianten uit te leggen. De all-electric warmtepomp en de hybride warmtepomp.
- All-electric warmtepomp: is een verwarmingsoplossing waarbij je geen cv-ketel meer nodig hebt. De warmtepomp zorgt zelfstandig voor het verwarmen van je woning.
- Hybride warmtepomp: is een hybride systeem waarbij de warmtepomp wordt gecombineerd met een cv-ketel. De cv-ketel zorgt voor de verwarming van het sanitaire water en springt op koude momenten bij in de verwarming van de woning.
De soorten warmtepompen op een rij
De verschillende warmtepompen worden onderscheiden op basis van hun warmtebron:
- Geothermische warmtepompen of bodem-warmtepompen onttrekken warmte aan de grond door middel van een geothermische sonde of een oppervlaktecollector;
- Water-water warmtepompen onttrekken warmte aan het grondwater met behulp van een speciale put;
- Lucht-warmtepompen maken gebruik van de thermische energie uit de omgevingslucht.
- Ventilatiewarmtepompen: maken gebruik van de warmte die vrijkomt bij de mechanische afvoer van ventilatielucht.
De verschillende soorten warmtepompen, met elk hun eigen warmtebron, kennen weer verschillende typen warmtepompen. Zo beschikt Nefit Bosch over meerdere lucht-warmtepompen, die elk weer hun eigen voordelen hebben.
Geothermische warmtepomp | |
---|---|
Varianten | Bodem/water warmtepomp |
Warmtebronnen | Bodem |
Voordelen en nadelen | + Hoog energierendement - Duurder door extra bouw- of boorwerkzaamheden - Vaak ongeschikt voor oude woningen |
Grondwater warmtepomp | |
---|---|
Varianten | Water/water warmtepomp |
Warmtebronnen | Grondwater |
Voordelen en nadelen | + Hoog energierendement - Duurder door extra bouw- of boorwerkzaamheden - Vaak ongeschikt voor oude woningen |
Luchtwarmtepomp | |
---|---|
Varianten | Dakwarmtepomp |
Warmtebronnen | Lucht |
Voordelen en nadelen | + Gunstige prijs + Ook geschikt voor oude woningen - Iets lager rendement |
Ventilatiewarmtepomp | |
---|---|
Varianten | Ventilatiewarmtepomp |
Warmtebronnen | Ventilatielucht |
Voordelen en nadelen | + De meest kostenefficiënte duurzame oplossing + Fris en gezond binnenklimaat - Moet sprake zijn van een zeer goed geïsoleerde ruimte met beperkte oppervlakte |
Wat zijn de grootste verschillen tussen de typen warmtepompen?
De manier waarop warmtepompen werken is altijd hetzelfde: ze gebruiken elektriciteit om gratis omgevingsenergie te benutten. Maar in de details verschillen de verschillende warmtepompverwarmingssystemen van elkaar.
- Functie van de warmtepomp
De basisfunctie van warmtepompen is meestal dezelfde. Een koelmiddel wordt verdampt met de warmte van de betreffende warmtebron. De damp wordt vervolgens samengeperst in de compressor voordat de warmte wordt overgedragen aan het verwarmingscircuit van de woning. Maar er zijn uitzonderingen: bij lucht/lucht-warmtepompen wordt de warmte via de lucht naar de woonruimtes verspreid in plaats van via een verwarmingswatercircuit. Bij tapwaterwarmtepompen daarentegen kan alleen water voor sanitair gebruik verwarmd worden en niet voor verwarming van de woning.
- Benodigde ruimte en installatie-inspanning
De ruimtevereisten en installatie-inspanning van de verschillende typen warmtepompen zijn vergelijkbaar. Geothermische en grondwaterwarmtepompen worden meestal in de kelder of stookruimte geïnstalleerd, terwijl luchtwarmtepompen ook buiten of in een splitconstructie geïnstalleerd kunnen worden. In dit geval worden alle geluid producerende onderdelen van de luchtwarmtepomp buiten het huis geïnstalleerd en worden alleen de noodzakelijke onderdelen binnen geïnstalleerd. Qua installatie-inspanning verschillen de types echter enorm. Terwijl lucht/water-warmtepompen eenvoudig te installeren zijn en de installatie in de meeste gevallen in twee tot drie dagen kan worden voltooid, is de plaatsing van grond/water-warmtepompen vrij complex. Er zijn uitgebreide grondwerken nodig, die ook aan goedkeuring onderhevig kunnen zijn. Hetzelfde geldt voor waterwarmtepompen.
Hier vind je meer over de installatie van een warmtepomp.
- Kosten en subsidies
Een vergelijking van de kosten voor een warmtepomp laat aanzienlijke verschillen zien, afhankelijk van het type toestel en de gebruikte omgevingswarmte. Luchtwarmtepompen zijn het goedkoopst in aanschaf, terwijl grondwarmtepompen aanzienlijk duurder zijn. Aan de andere kant profiteer je in veel landen meer dan gemiddeld van overheidssubsidies bij de aanschaf van een warmtepomp.
Type warmtepomp met totale prijs (aanschaf + installatie):
- Lucht/water warmtepomp: €10.000 tot €18.000
- Grondwater warmtepomp: €15.000 tot €22.000
- Bodem/water warmtepomp met oppervlaktecollector: €14.000 tot €19.000
- Bodem/water warmtepomp met bodemsonde: €20.000 tot €25.000
Bekijk onze subsidie pagina voor meer informatie om te zien of je aanspraak kan maken op subsidie voor een warmtepomp.
*Prijzen zijn een indicatie. Dit kan variëren.
- COP en jaarlijkse prestatiecoëfficiënt
COP (Coëfficiënt of Performance) drukt de efficiëntie van de warmtepomp uit en maakt het mogelijk om verschillende warmtepompunits met elkaar te vergelijken voordat ze worden aangeschaft. De COP wordt bepaald onder laboratoriumomstandigheden. De jaarlijkse prestatiecoëfficiënt (SCOP) is informatiever. Deze wordt individueel bepaald voor jouw situatie en geeft aan hoe efficiënt warmte wordt opgewekt met de gebruikte elektriciteit. De SCOP kan alleen worden bepaald als je warmtepomp-verwarmingssysteem al ongeveer een jaar in bedrijf is.
Type warmtepomp met de betreffende jaarlijkse rendementsfactor:
- Luchtwarmtepomp: 2,5 – 3
- Bodemwarmtepomp met oppervlaktecollector: 3,5 – 4
- Bodemwarmtepomp met geothermische sonde: 4 - 4,5
- Grondwaterwarmtepomp: 5
- Koelfunctie
In principe zijn alle types warmtepompen ook geschikt om te koelen. Hiervoor werkt de warmtepomp simpelweg in tegengestelde richting en transporteert deze warme lucht van binnen naar buiten. Warmtepompen voor sanitair warm water vallen hier natuurlijk buiten, omdat ze alleen worden gebruikt om water te verwarmen. Als je een warmtepomp combineert met een zonnepanelemsysteem, is er zelfs nog een ander voordeel: het zonnepanelensysteem produceert veel elektriciteit precies wanneer koeling ook gewenst is: in de zomer.
- Combinatie met andere verwarmingssystemen
Warmtepompen kunnen worden gecombineerd met een tweede verwarmingssysteem, bijvoorbeeld een gascondensatieketel of een zonnepanelensysteem. Zulke hybride warmtepompen werken zeer efficiënt dankzij een intelligent regelsysteem, omdat de voordeligste warmtebron altijd wordt geactiveerd. Als een lucht/water-warmtepomp bijvoorbeeld niet meer genoeg warmte kan genereren op zeer koude winterdagen, schakelt het gasverwarmingssysteem in en ondersteunt het systeem.
Welke criteria helpen bij het vinden van de meest geschikte warmtepomp?
Welke warmtepomp geschikt is voor jouw woning, hangt af van de warmtebehoefte van het gebouw, de beschikbare ruimte en hoe goed de woning is geïsoleerd.
Nieuwbouwhuis of een oude woning?
In een nieuwbouwhuis ben je meestal vrij om te kiezen welke warmtepomp je wilt installeren. Vooral grondwaterwarmtepompen en aardwarmtepompen met warmtesondes zijn aantrekkelijk vanwege hun hoge jaarlijkse rendementsfactor. Houd er wel rekening mee dat deze niet zijn toegestaan in waterbeschermingsgebieden.
Bij het moderniseren van een bestaande woning ben je afhankelijk van de beschikbare ruimte en het reeds geïnstalleerde verwarmingssysteem. Uitgebreide grondwerken zijn meestal niet mogelijk, dus worden hier vaak luchtwarmtepompen gebruikt. Controleer bij het gebruik van warmtepompen in oude woningen wel de aanvoertemperatuur van je verwarmingssysteem. Als die te hoog is, moet je de woning renoveren of een hybride warmtepomp overwegen.
Eengezinswoning of meergezinswoning?
Zowel eengezins- als meergezinswoningen kunnen worden uitgerust met elk type warmtepomp. Aangezien een appartementsgebouw een hogere warmtevraag kent, is het aan te raden om een efficiëntere grondwater- of geothermische warmtepomp te gebruiken. Eventueel in een hybride variant, aangevuld met bijvoorbeeld een condensatieketel op gas.
Stedelijk of landelijk gebied?
In principe kun je elke warmtepomp overal gebruiken. Op het platteland zijn de percelen echter meestal groter dan in de stad. Daarom zijn grondwarmtepompen met bodemcollectoren hier gemakkelijker te implementeren. Luchtwarmtepompen die buiten worden geïnstalleerd of in een splitconstructie, die een minimale afstand van ongeveer drie meter tot het naburige perceel moeten aanhouden, zijn vaak ook eenvoudig te installeren met meer ruimte.
Controleer voordat je besluit een warmtepomp te kopen of aan alle eisen wordt voldaan.
Voor alle warmtepompen zijn volgende zaken belangrijk:
- Goede warmte-isolatie
- Een modern lagetemperatuur- of paneelverwarmingssysteem
- Een voldoende grote installatieruimte in de kelder, stookruimte of iets dergelijks (uitzondering: lucht/water warmtepompen in zuivere buitenopstelling)
Daarnaast vereisen geothermische warmtepompen:
- Een voldoende groot oppervlak (bij gebruik van een oppervlaktecollector)
- Een vergunning voor grondboringen (bij gebruik van een geothermische sonde)
Grondwaterwarmtepompen hebben nodig:
- Een vergunning voor de aanleg van zuig- en persputten.
Luchtwarmtepompen in buitenopstelling of splitconstructie hebben nodig:
- Voldoende afstand tot de naburige woning.